Τα όσπρια είναι μια ομάδα τροφών με πολλές χρήσεις που μπορούν να καταναλωθούν για πρωινό, μεσημεριανό ή βραδινό. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως κύριο πιάτο, συνοδευτικό ή ως ένα υγιεινό συστατικό σε αρτοσκευάσματα, σνακ ή ακόμη και ποτά.
Είναι τόσο μεγάλη η ποικιλία οσπρίων που δεν υπάρχει όριο στον αριθμό των τρόπων κατανάλωσής τους. Μπορείτε να γίνεται δημιουργικοί με τα όσπρια, προσθέτοντας μια χούφτα μαυρομάτικα φασόλια στην γαρνιτούρα της πίτσας, να βάλετε φακές στις σαλάτες σας ή κάντε πουρέ μερικά ρεβίθια για να εμπλουτίσετε τη σάλτσα των μακαρονιών σας.
Πως μαγειρεύουμε τα όσπρια;
Κονσερβοποιημένα ή αποξηραμένα
Τα όσπρια σε κονσέρβα είναι προμαγειρεμένα επομένως είναι πιο βολικά. Όσοι παρακολουθούν την πρόσληψη του νατρίου, καλό θα ήταν να αποστραγγίσουν και να ξεπλύνουν τα όσπριά τους για να μειωθεί το νάτριο που έχει τυχόν προστεθεί κατά τη διαδικασία κονσερβοποίησης.
Τα αποξηραμένα όσπρια δεν είναι προμαγειρεμένα και επομένως απαιτούν περισσότερο χρόνο για να προετοιμαστούν. Ωστόσο, είναι διαθέσιμα σε μεγαλύτερες ποικιλίες και διατηρούν πιο πλούσια γεύση. Όταν αγοράζετε αποξηραμένα όσπρια, προτιμήστε παρτίδες με ομοιόμορφο χρώμα, μέγεθος,σχήμα και λεία επιφάνεια.
Προετοιμασία αποξηραμένων οσπρίων
Τα ξερά φασόλια, ο αρακάς και τα ρεβίθια πρέπει να μουλιάσουν πριν το βράσιμο. Οι φακές και ο σπασμένος αρακάς (φάβα) δεν χρειάζονται μούλιασμα πριν το βράσιμο.
Πριν το μούλιασμα αφαιρέστε τυχόν συρρικνωμένους ή σπασμένους σπόρους ή οποιαδήποτε ξένη ύλη, όπως αποξηραμένο χώμα και πέτρες. Στη συνέχεια τοποθετήστε τα σε ένα σουρωτήρι και ξεπλύνετε με κρύο τρεχούμενο νερό. Έπειτα, τοποθετήστε τα αποξηραμένα όσπρια σε ένα βαθύ μπολ ή κατσαρόλα, σκεπάστε τα με νερό και αφήστε τα για 8 – 10 ώρες.
Μόλις τελειώσετε με το μούλιασμα, απορρίψτε το μουλιασμένο νερό, τοποθετήστε τα όσπρια σε ένα σουρωτήρι και ξεπλύνετε καλά με τρεχούμενο νερό. Έτσι θα αφαιρεθούν τυχόν υδατάνθρακες που ευθύνονται για μετεωρισμό (τυμπανισμός).
Τα όσπρια μπορούν να μαγειρευτούν σε κατσαρόλα, χύτρα ταχύτητος ή για ορισμένες συνταγές στο φούρνο.
Μαγειρεύοντας τα όσπρια
- Συνδυάστε τα προ-μουλιασμένα όσπρια με νερό και καρυκεύματα σε ένα μεγάλο δοχείο μαγειρέματος ή βαθιά κατσαρόλα. Προσθέστε ένα κουταλάκι του γλυκού λάδι για να αποφύγετε τον αφρισμό.
- Χρησιμοποιήστε μια μεγάλη κατσαρόλα, καθώς τα όσπρια διπλασιάζονται ή τριπλασιάζονται σε όγκο κατά το μαγείρεμα.
- Φέρτε το νερό σε βράση, σκεπάστε καλά, μειώστε τη φωτιά και σιγοβράστε μέχρι να μαλακώσουν αλλά να μην είναι πολτώδης.
- Σιγοβράστε τα όσπρια καθώς το γρήγορο μαγείρεμα μπορεί να προκαλέσει το σχίσιμο ή το άνοιγμά τους.
- Ο χρόνος μαγειρέματος διαφέρει ανάλογα με τον τύπο και την ηλικία των οσπρίων, καθώς και με την σκληρότητα του νερού.
- Η γευσιγνωσία είναι ο καλύτερος τρόπος για να ελέγξετε εάν είναι έτοιμα τα όσπριά σας. Τα μαγειρεμένα όσπρια είναι τρυφερά, μασώνται εύκολα και δεν έχουν ‘ωμή’ γεύση.
- Οι χύτρες ταχύτητος μπορούν να μειώσουν σημαντικά τους χρόνους μαγειρέματος των οσπρίων.
- Ορισμένες συνταγές προτείνουν την προσθήκη μαγειρικής σόδας για να μαλακώσουν τα όσπρια. Αυτό δεν συνίσταται καθώς η μαγειρική σόδα μπορεί να κάνει τα όσπρια πολύ μαλακά.
- Ανεξάρτητα από τη μέθοδο που χρησιμοποιείται στο μαγείρεμα, τα όξινα συστατικά (ντομάτες, ξύδι) πρέπει να προστίθενται μόνο όταν τα όσπρια είναι ήδη μαλακά, καθώς τα οξέα και το αλάτι μπορούν να επιβραδύνουν τη διαδικασία μαγειρέματος.
- Τα καρυκεύματα όπως το σκόρδο, το κρεμμύδι και τα βότανα μπορούν να προστεθούν από την αρχή του μαγειρέματος.